Rethinking comfort @ Windsor conference 2018

Opnieuw nadenken over het begrip comfort

Rethinking comfort, oftewel opnieuw nadenken over het begrip comfort, was het thema van de Windsor-conferentie in april 2018. Want, hoewel we veel weten over de beleving van temperatuur, de warmtebalans in het menselijk lichaam en er richtlijnen zijn voor de temperatuur in gebouwen, zijn er nog altijd in veel klachten over de ruimtetemperatuur. De een vindt het te koud, de ander weer te warm en een derde persoon vindt de temperatuur goed. Hoe gaan we daar mee om? Moeten we nog meer energie steken in klimatiseren van het gebouw? En is het echt zo belangrijk om een comfortabel binnenklimaat na te streven?

Temperatuur wordt verschillend ervaren

Mensen ervaren eenzelfde temperatuur verschillend. Dit heeft verschillende oorzaken. Fysiologische verschillen zorgen ervoor dat de warmteproductie en isolatie verschilt tussen individuen. Een hoge spiermassa zorgt voor een hogere warmteproductie en vet heeft een isolerende functie. Daarnaast spelen onder andere verwachting, activiteit, kleding, tijd van de dag en stemming een rol in de temperatuurbeleving. De uitdaging is hoe we daar in een gebouw mee om gaan. In de huidige richtlijnen is de na te streven temperatuur gericht op wat de gemiddelde mens als een neutrale temperatuur ervaart. In de praktijk blijken er maar weinig ‘gemiddelde mensen’ te bestaan. Dit is niet vreemd als we nagaan welke aspecten een rol spelen.

Fysieke componenten

Persoonlijke naregeling, zoals de mogelijkheid om een raam te openen of de radiator te bedienen, is dan ook belangrijk om gebruikers van gebouwen tevreden te stellen. Daarnaast zijn er meer geavanceerde manieren om, bijvoorbeeld via een verwarmd bureaublad of geventileerde stoel, de temperatuur op de werkplek te regelen. Via zelflerende algoritmes zou een apparaat ook jouw persoonlijke voorkeur kunnen onthouden en de instellingen aanpassen aan je wensen zodra je inlogt. Lokale klimaatregeling in combinatie met intelligente applicaties zullen we in de toekomst waarschijnlijk steeds vaker terugzien op de werkplek.

Beleving van temperatuur

Naast deze fysieke componenten speelt ook de beleving van de ruimte een rol. Neem de locatie van de conferentie in Windsor Great Park.  Het park hoort bij het kasteel Windsor, een verblijf van de Britse koninklijke familie. In het park ligt het 17^e-eeuwse gebouw waar de conferentie plaatsvond. Is het in zo’n mooi oud gebouw nu echt erg dat de temperatuur minder goed te regelen is? Verwachten we van een oud gebouw dezelfde kwaliteit als van een nieuw gebouw? Ik heb vooral bewondering voor het prachtige gebouw en de mooie omgeving gehoord.

Hoge verwachtingen van moderne gebouwen

Moderne, goed geïsoleerde gebouwen voorzien van koeling en verwarming scheppen wel hoge comfortverwachtingen. Als deze niet waargemaakt worden, zijn gebruikers snel ontevreden. Het mag niet te koud of te warm zijn en daarom streven we een neutrale temperatuur na. Dit is moeilijk te realiseren voor alle verschillende gebruikers. Zeker als er ook nog in een open kantoortuin gewerkt moet worden.

Is neutraal wel gezond?

Maar is het eigenlijk wel zo gezond om altijd maar in een neutrale omgeving te verblijven, wordt ons lichaam daar niet lui van? Elke dag met de lift is misschien wel comfortabel, maar we zijn het erover eens dat het gezonder is om de trap te nemen. Om onze conditie op pijl te houden moeten we met enige regelmaat trainen. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat temperatuurblootstelling vergelijkbaar is. Blootstelling aan milde kou en milde warmte verbetert de capaciteit van het lichaam om zich aan te passen aan de omgevingstemperatuur. Op die manier is het lichaam beter bestand tegen koude of warme periodes en zelfs op het gebied van comfort lijken mensen te kunnen wennen aan wat hogere en lagere temperaturen.

Misschien temperatuur niet altijd nauwkeurig controleren?

Dus misschien hoeft de temperatuur in gebouwen niet altijd zo nauwkeurig gecontroleerd te worden, is het veel gezonder als we het af en toe een beetje warm of koud hebben zolang we lokaal maar wat kunnen verwarmen of koelen en de mogelijkheid hebben om een extra trui aan te trekken of een T-shirt te dragen op de werkplek. Bijkomend voordeel is dat dit nog goed is voor het energiegebruik van het gebouw. Maar wat zijn de consequentie op het gebied van productiviteit?

Dit kwam onder andere aan bod tijdens de conferentie. Wil je meer lezen over de inhoud en thema’s van de conferentie? Lees dan het artikel in bijgevoegde PDF dat  gepubliceerd is in het REHVA Journal.

Marije te Kulve, lighting + indoor climate specialist

Contact met Marije over deze blog? Stuur haar een e-mail of bel 088 222 94 94.